PROGRAM PSYCHOLOGICZNO-TERAPEUTYCZNY
DLA OSÓB STOSUJĄCYCH PRZEMOC W RODZINIE
NA LATA 2021-2023
MRĄGOWO 2021
Wprowadzenie
W celu utrwalenia pozytywnej zmiany u osób stosujących przemoc w rodzinie osiągniętej w wyniku oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych, wskazana jest dalsza praca z tymi osobami, poprzez realizację Programu psychologiczno-terapeutycznego.
Uczestnicy programu podczas spotkań mają możliwość rozwijać, utrwalać zmianę zachowań, pogłębić samoświadomość, poznać nowe formy zachowań prospołecznych.
Niniejszy program został opracowany z uwzględnieniem art. 6 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (tj.: Dz.U z 2020r. poz. 218 i 956) i w oparciu o zalecenia dotyczące opracowania i realizacji programów psychologiczno-terapeutycznych dla osób stosujących przemoc w rodzinie zawarte w Krajowym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na 2021 rok, przyjętym Uchwałą nr 16 Rady Ministrów z dnia 1 lutego 2021 r. (M.P. poz. 235).
- Cele Programu:
- Celem głównym programu jest poprawa jakości życia rodzin dotkniętych przemocą poprzez rozwijanie i utrwalanie kompetencji osób stosujących przemoc w rodzinie w zakresie komunikacji z najbliższymi bez stosowania przemocy.
- Cele szczegółowe:
- nauka i utrwalanie umiejętności komunikacji bez przemocy,
- nabycie lub poszerzenie umiejętności związanych z budowaniem relacji małżeńskich (partnerskich),
- poszerzenie świadomości w kontekście własnych zasobów i ograniczeń oraz negatywnych stereotypów funkcjonowania w relacjach rodzinnych,
- kształtowanie umiejętności psychospołecznych (asertywność, rozpoznanie emocji, radzenie sobie w sytuacjach trudnych, konfliktowych itp.)
- Kwalifikacje osób prowadzących oddziaływania psychologiczno-terapeutyczne:
Zajęcia w programie mogą prowadzić :
- psycholodzy lub terapeuci posiadający co najmniej 2-letnie doświadczenie zawodowe w pracy psychologiczno-terapeutycznej z osobami stosującymi przemoc w rodzinie.
- Założenia organizacyjne:
- Działania informacyjne obejmują rozpowszechnianie informacji o programie poprzez: ulotki, broszury, informacje na stronach internetowych Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, Starostwa Powiatowego w Mrągowie i ośrodkach pomocy społecznej.
- Do programu prowadzona jest rekrutacja w oparciu współpracę z zespołami interdyscyplinarnymi ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, ośrodkami pomocy społecznej, Policją, Sądem, Prokuraturą.
- Udział w programie jest poprzedzony rozmową kwalifikacyjną. Zakwalifikowanie do programu kończy się podpisaniem kontraktu, w którym uczestnik zaakceptuje (podpisze) zasady udziału. Kontrakt winien określać :- reguły uczestnictwa w programie, w tym warunki jakie należy spełnić aby program ukończyć oraz okoliczności wykluczenia z programu , - zobowiązanie uczestnika do poszanowania zasad współżycia społecznego.
- Oddziaływania psychologiczno-terapeutyczne w ramach programu prowadzone są w formie zajęć grupowych i indywidualnych. Zajęcia grupowe odbywać się będą w składzie od 5 do 12 osób. Łączny czas trwania programu dla jednego uczestnika to 20 godzin zegarowych, na które składają się sesje indywidualne - 5 godzin zegarowych (dwa spotkania po 2,5 godziny) i sesje grupowe - 15 godzin zegarowych. Po ukończeniu przez uczestnika programu przewiduje się pracę z rodziną osób przyjętych do programu. Ilość spotkań rodzinnych i czas ich trwania uzależniona jest od indywidualnych potrzeb.
- Dokumentacja programu:
Działania podejmowane w ramach programu winny być dokumentowane. Dokumentację tę stanowi:
- a) dokumentacja przebiegu realizacji programu (korespondencja z urzędami i uczestnikami, ankiety, raporty, sprawozdania, listy obecności, materiały z zajęć, umowy, itp.),
- b) dokumentacja uczestnika programu, w tym w szczególności:
- kontrakt, w którym uczestnik akceptuje (podpisuje) zasady udziału w programie,
- zgody na: przetwarzanie danych osobowych pod kątek wymiany informacji między instytucjami zajmującymi się wsparciem rodzinie uczestnika, kontakt osób prowadzących program z rodziną (ofiarami przemocy) uczestnika, monitoring funkcjonowania uczestnika w relacjach rodzinnych w okresie do 2 lat po zakończeniu udziału w programie,
- c) dokumentacja z monitoringu prowadzonego w ciągu do 2 lat po zakończeniu realizacji programu.
- Uczestnicy programu:
W programie mogą uczestniczyć osoby dorosłe, kobiety i mężczyźni, które:
- ukończyły program korekcyjno-edukacyjny dla osób stosujących przemoc w rodzinie, wymagające dalszej pomocy lub dalszego korzystania z pracy nad zaprzestaniem stosowania przemocy w rodzinie,
- nie uczestniczyły w programie korekcyjno-edukacyjnym dla osób stosujących przemoc w rodzinie ale prezentują dużą świadomość i motywację nad korekcją/rozwojem własnego funkcjonowania w relacjach rodzinnych (np. w wyniku innych kontaktów ze specjalistami – terapeutami, psychoterapeutami, itp.).
Preferencje do udziału w programie mają pary małżeńskie/partnerskie, których relacja miała charakter przemocowy, a które wykazują pozytywną motywację do pracy nad korekcją/rozwojem relacji rodzinnych.
- Metody i formy realizacji programu:
- Oddziaływania psychologiczno-terapeutyczne powinny być realizowane w szczególności poprzez:
- trening umiejętności społecznych,
- trening asertywności,
- trening zastępowania agresji,
- elementy Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach.
- Formy realizacji programu:
- rozmowa terapeutyczna,
- miniwykład,
- ćwiczenia indywidualne i grupowe,
- praca analityczna w ramach zajęć indywidualnych,
- zadania domowe (analiza zagadnień realizowanych na zajęciach).
- Harmonogram realizacji programu:
- Zajęcia indywidualne z uczestnikiem – 2 spotkania po 2,5 godziny zegarowej, w odstępie nie dłuższym niż 7 dni. (łącznie 5 godzin).
- Zajęcia grupowe: 5 spotkań po 3 godziny zegarowe w odstępie nie dłuższym niż 7 dni (łącznie 15 godzin).
- Zakres tematyczny programu:
- Oblicza przemocy – rozumienie form przemocy i skutków jej stosowania;
- Rozwiązywanie problemów, konfliktów z zachowaniem szacunku dla członków rodziny (w tym dzieci);
- Rozpoznawanie i wyrażanie uczuć;
- Radzenie sobie z trudnymi uczuciami (gniew, złość);
- Branie odpowiedzialności za swoje uczucia i zachowania;
- Przełamywanie stereotypów, postaw, przekonań dotyczących płci, pełnionych ról społecznych;
- Rozwijanie umiejętności komunikacyjnych opartych na modelu porozumienia bez przemocy;
- Nabywanie i doskonalenie umiejętności wychowawczych;
- Praca nad poczuciem własnej wartości, wzmacnianie osobistych zasobów;
- Uwrażliwianie, odkrywanie empatii, i wzmacnianie zachowań prospołecznych.
- Bloki tematyczne realizowane w programie z zakresem godzinowym:
a) zajęcia indywidualne z uczestnikiem – 5 godzin zegarowych, obejmujące w szczególności zagadnienia:
- okoliczności skierowania/udziału w programie,
- aktualna sytuacja rodzinna i zawodowa,
- cechy osobiste istotne dla pracy psychologiczno-terapeutycznej.
b) oblicza przemocy– 3godziny zegarowe
- rodzaje i źródła przemocy.
- przełamywanie stereotypów, mitów i przekonań dotyczących płci i pełnionych ról społecznych.
c) odpowiedzialność za własne uczucia i zachowania – 3 godziny zegarowe.
- rozpoznawanie i wyrażanie uczuć.
- radzenie sobie z trudnymi uczuciami (gniew, złość).
- branie odpowiedzialności za swoje uczucia i zachowania.
d) trening kompetencji społecznych – 9 godzin zegarowych.
- rozwiązywanie problemów i konfliktów z zachowaniem szacunku dla członków rodziny (szczególnie dzieci).
- rozwijanie umiejętności komunikacyjnych opartych na modelu porozumienia bez przemocy - wypracowanie nieprzemocowych sposobów komunikacji w rodzinie.
- poszerzenie wiedzy i kształtowanie umiejętności przydatnych w relacjach partnerskich.
- nabywanie i doskonalenie umiejętności odpowiedzialnego wychowania.
- praca nad poczuciem własnej wartości, wzmacnianie osobistych zasobów.
- akceptacja siebie i innych.
- uwrażliwianie, odkrywanie empatii i wzmacnianie zachowań prospołecznych.
- profilaktyka bezkonfliktowego życia.
- Monitoring i ewaluacja programu:
- Ewaluacja programu zostanie poprzedzona ankietą dotyczącą posiadanej wiedzy i umiejętności uczestników programu a zakończy się ankietą dotyczącą zdobytej wiedzy, osiągnięcia założonych celów, oczekiwań uczestników i efektywności programu.
- Prowadzący sporządza raport ewaluacyjny zawierający:
- opis działań;
- informacje o liczbie uczestników programu, którzy rozpoczęli i ukończyli uczestnictwo w programie;
- uzyskane wyniki,
- wnioski.
- Monitoring prowadzi podmiot realizujący program w okresie do 2 lat po zakończeniu programu w szczególności poprzez:
- bezpośredni kontakt z uczestnikiem programu,
- kontakt z członkami zespołu interdyscyplinarnego, pracownikami socjalnymi, Policją, kuratorami rodzinnymi.
- Forma wprowadzenia Programu:
Zarządzenie Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Mrągowie.
Zarządzenie Nr 3/2021
Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Mrągowie
z dnia 11 marca 2021 roku.
w sprawie przyjęcia Programu psychologiczno-terapeutycznego dla osób stosujących przemoc w rodzinie na lata 2021-2023
Na podstawie § 5 ust. 4 Regulaminu Organizacyjnego Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Mrągowie przyjętego uchwałą nr 54/502/2016 Zarządu Powiatu w Mrągowie z dnia 29 marca 2016 roku zmienionego uchwałami Zarządu Powiatu w Mrągowie Nr 139/1342/2017 z dnia 14.11.2017r., Nr 39/263/2019 z dnia 13.08.2019r. i Nr 81/556/2020 z dnia 25.02.2020r. w związku z uchwałą nr 16 Rady Ministrów z dnia 1 lutego 2021 roku w sprawie ustanowienia Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na rok 2021 (M.P. poz. 235) oraz Powiatowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy na lata 1019 - 2023 zarządza się, co następuje:
§ 1
Przyjmuje się „Program psychologiczno-terapeutyczny dla osób stosujących przemoc w rodzinie na lata 2021-2023” w brzmieniu załącznika do niniejszego zarządzenia.
§ 2
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.